Pandemi dolayısıyla 2019 yılında yapılmayan 2020 yılında sadece töreni yapılan Çankırı İstiklal Yolu Yürüyüşünün 12 .si 23-24 Ekim Tarihlerinde önceki yıllara göre daha kalabalık katılımla gerçekleştirildi.
ÇANKIRI, 12. İSTİKLAL YOLU ETKİNLİKLERİ 23 EKİM 2021 CUMARTESİ GÜNÜ ILGAZ’DA BAŞLADI.
Çankırı, 12. İstiklal Yolu Etkinlikleri 23 Ekim 2021 Cumartesi günü saat 10.00 da Ilgaz Dağı Derbent Şehitleri Anıtı tören alanında, Ilgaz protokolünün Ilgaz Kaymakamı ve Ilgaz Belediye Başkanın Çelenk koyma töreniyle başladı. Saygı duruşu, saygı atışı, İstiklal Marşını Kuran Tilaveti ve dua okunması izledi.
Ilgaz’daki etkinlikler Ilgaz İlçe Merkezinde devam etti. Saat 12.00 de Cumhuriyet Meydanında toplanan İlçe Protokolü ve halk, önde mehteran ( Tosya Yaran) takımı, temsili cephane taşıyan kağnı arabası, dev Türk bayrağı taşıyan öğrenci ve gençler Şehitliğe hareket etti.
Şehitlikteki tören Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk , Türk büyükleri ve vatan şehitleri anısına saygı duruşu, saygı atışı ve İstiklal marşının okunması ile başladı. Şehitlerimizin ruhuna Kuranı Kerim Tilaveti ve dua okunmasından sonra Şehitlikteki tören sona erdi ve konvoy halinde Ilgaz 157. Karayolları Şube Şefliğinde sona eren anma, vafa şükran yürüyüşü yapıldı. Burada Mehter takımı mini bir konser verdi.
Ilgaz Belediyesinin Keşkek ve ayran ikramından sonra 12 İstiklal Yolu etkinlerinin Ilgaz bölümü sona erdi.
ÇANKIRI 12. İSTİKLAL YOLU ETKİNLİKLERİ 24 EKİM 2021 PAZAR GÜNÜ İNDAĞI İSTİKLAL YOLU-2 KAPISINDAN BAŞLADI
Çankırı Merkez ( Halk, Çankırı Karatekin Üniversitesi, Çankırı Gençlik Merkezi, vb kurumlar) , Çankırı ilçeleri, İstanbul ve Ankara’da yaşayan bazı Çankırılılar ve Çankırı Protokolü, 24 Ekim 20021 tarihinde İndağı üzerindeki İstiklal Yolu-2 kapısında ( Eski Üçoluk Jandarma Karakolu mevkiinde ) saat 9.30da Çankırı 12. İstiklal Yolu Yürüyüşüne katılmak amacıyla toplu taşıma araçlarıyla toplanmaya başladı. Bazı vatandaşlar ise özel araçları ile geldi.
Saat 10.00 da yürüyüşe başlamadan önce Çankırı İstiklal Yolu Danışmanı ve İstiklâl Yolu Eğitim Kültür Turizm ve Gençlik Derneği Başkanı İsmail Çam, “NİÇİN YÜRÜYORUZ” içerikli bir konuşma yaptı. İsmail Çam: BU YÜRÜYÜŞ SPOR, FESTİVAL, DOĞA YÜRÜYÜŞÜ DEĞİLDİR. BİR ANMA, VEFA VE ŞÜKRAN YÜRÜYÜŞÜDÜR. 100 yıl önce 1920-1922 yıllarında , cephelerde ölümüne savaşan ve eli silah tutan erkeklere Karınca Ordusu, Karadeniz’den gelen cephaneleri, İnebolu, Kastamonu, Ilgaz, Çankırı, Kalecik, Ankara hattında / İstiklal Yolunda destansı fedakarlıklarla taşımıştır. Karınca Ordusu’nun % 80’i kadın geri kalanı askerlik çağına gelmemiş çocuklar ve ihtiyarlardı. Karınca Ordusunun temel taşıma aracı iki öküzün çektiği kağnı idi. Hızı, düz yolda 5 km dağa tırmanışlarda daha azdı.
Kağnı sürücüsü öküzünün önünde veya yanında çarık veya çıplak ayakla yürüyordu. Tekâlifi Milliye Kanunu gereği her 100 km bir devir teslim olması gerektiğinden 344 km İstiklal Yolunda üç kere devir teslim yapılıyor ve 18 -22 günde Ankara’ya ulaşılabiliyordu. Şu anda burada bir kağnı ve öküzleri var. Kağnının nasıl bir araç olduğunu bilmeyenler lütfen incelesinler.
Biraz sonra yürüyeceğimiz yol T.C. ilanından sonra da yılarca kullanıldığından şimdi en iyi halinde; sevkiyatın yapıldığı yıllarda kervan izinden oluşan ham toprak, yağmurlu havalarda çamurlu bir yoldu. Sizlerden ricam 344 km İstiklal Yolunun Kıyısın Köyüne kadar sadece 5 km.sini yürürken kalp gözü ile yürüyün. Kağnıların izlerini görmeye , kağnı gıcırtıları ve öküz seslerini sesleri duymaya çalışın ki, KARINCA ORDUSUNUN ÖZVERİLERİNİ DAHA İYİ ANLAYIN, TAKDİR VE TEŞEKKÜR EDİN.
Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ve bizlere bağımsız bir vatan bırakmak için kendilerini feda eden şehitlerimiz ve gazilerimizin ruhları şad olsun. Allah onlardan razı olsun.
Yürüyüşe Vali Yardımcısı Mehmet Zahid Uzun, Ak Parti Grup Başkan Vekili ve Çankırı Milletvekili M. Emin Akbaşoğlu, Milletvekili Salim Çivitcioğlu, Çankırı Belediye Başkanı İsmail Hakkı Esen, ilçe kaymakamları, Ilgaz Belediye Başkanı, daire müdürleri, siyasi parti temsilcileri, Çankırı, İstanbul ve Ankara’dan bazı STK ları ve ile vatandaşlar katıldı.
İsmail Çam’ın konuşmasından ve protokolün hazır olmasından sonra yürüyüşe geçilmiştir.
YÜRÜYÜŞ MOTİVASYONU/ İSTEKLENDİRİLMESİ
İsmail Çam’ın “Niçin Yürüyoruz” konuşmasında belirttiği motivasyonun /isteklendirmenin sağlanması için bu yürüyüşte aslına uygun canlandırmaların yapılması oldukça önemlidir. Yapılması mümkün olan çok sayıda canlandırma olduğu halde, sadece bir tanesini, Ilgaz Belediyesi (Bşk Cevdet Çetin) 2011 yılından beri nesli tükenmek üzere olan öküz ve kağnı arabalarını Kastamonu orman köylerinden araştırıp bulmuş, kiralamış ve Kamyonla taşıyarak Ilgaz ve İndağı yürüyüş güzergahlarında olmasını sağlamaya aralıksız devam etmektedir.
Milli Mücadelenin temel taşıma aracı kağnın, Genel Kurmay bünyesinde “Kağnı Komutanlığı” bile vardı. Milli Mücadelenin sembolü olan ve İstiklal Madalyasında sürücüsü kadınla bulunan ve nesli tükenmek üzere olan kağnının İstiklal Yolu yürüyüşçüleri tarafından görülmesi; tanınması, taşıma ve sürme zorluklarının anlaşılması çok önemlidir. Ilgaz Belediyesinin yaptığı bu hizmet, İstiklal Yolu Yürüyüşçülerinin motivasyonu için yapılan tek canlandırmadır. Yürüyüşçülerin kağnının arkasından yürümeleri gerektiği halde çok yavaş gidiyor diye kağnıyı geçmekteler, Kıyısın köyüne kadar 5 km ortalama 1,5 saat süreye tahammül edilmemekte, kimileri hızlı kimileri yavaş yürüdüğünden konvoy kopmaktadır ve tarihî yürüyüş disiplini bozulmaktadır. Bu yüzden Kıyısın Köyüne kağnı hep tören sonunda gelmektedir. Maalesef Kağnı ile cephene taşımanın zorluğu görülmemektedir.
İstiklal Yolu Yürüyüş etkinliklerinden Mehter, Yaren, Seymen ekipleri gösteri yapmaları motivasyon için uygundur. Türk Milleti Millî Mücadele yıllarında bile Yüzyıllardır var olan bu kültür zenginliklerini hem ihmal etmemiş, hem yaşatmış hem de işgalde bile yas tutmadan moralini bozmamış ve dik durmuştur. Yaran STK nın ise Millî Mücadeleye gönüllü asker sağlamada katkısı olmuştur. Fakat Millî Mücadele var olmayan veya o yılların kültüründe bulunmayan güncel bazı folklor ekipleri eğlence algısı oluşturursa motivasyonu bozmaktadır.
YÜRÜYÜŞ KRİTERLERİ
Türk Milleti Millî Mücadeleyi sadece işgalci düşman devletleriyle değil her türlü yokluklarla da yapmıştır. Millî Mücadele döneminde de dünyada buhar makinelerin icadıyla makine teknolojisi gelişmişti. Nitekim İşgal devletlerinin modern gemileri, kamyonları, otomobilleri, gelişmiş silahları vardı. Teslimiyeti kabul eden son Osmanlı hükümetine alternatif olarak Anadolu’nun bağrından çıkan TBMM ise oldukça fakirdi. Mecburen mevcut imkânlarla Millî Mücadele yapıldı. Özellikle köylerde yaşayan Karınca Ordusu, başta İstanbul olmak üzere diğer şehirlerde yaşayanlara göre çok daha ilkel şartlardaydı.
İstiklal Yolu Yürüyüşünü Karınca Ordusunun yokluklarla mücadelesini anlayarak yapmak için yürüyüş güzergâhının başlangıcı, yol boyu, bitişi ve töreninde bu motivasyonu bozan her türlü davranışlardan ve etkinliklerden kaçınmak gerekir. Eğer yürüyüşçülerin gerçek amacı spor, festival, doğa yürüyüşü değil, anma, vefa ve şükran yürüyüşüyse
günümüz imkanları ve lüksü yürüyüş ün her safhasında sadece 5 km ve toplam 3 saat bir etkinlikte kesinlikle kullanılmamalıdır.
Anadolu’nun her karış toprağında Önce Vatan şuuru ile yapılan Millî Mücadele hakkındaki, bu yürüyüş etkinliğinin tamamı veya bir bölümü herhangi bir beldenin veya kurumun etkinliği gibi gösterilmemeli ve/veya algısı oluşturulmamalıdır. .
DAĞCI YÜRÜYÜŞÜ
24 Ekim 2021. İstiklal Yürüyüşünün etkinliklerinden Dağcı Yürüyüş grupları, İstiklal Yolu 2. Kapısından, Kıyısın Köyüne dönüş yapmadan, Boruklu Dereden geçerek İstiklal Yolu-3 kısmının bittiği Ayan Köyü kavşağına kadar 24 km yürüdüler.
Dağcı Yürüyüşüne Çankırı Dağcılık ve Doğa Sporları Derneği, Çankırı Gençlik Spor İl Müdürlüğü “ Herkes için Ekzersiz”etkinlik grubu, Kastamonu Dağcılık spor grubu, Zonguldak Yürüyüş grubu, Yeşil Gerze Dağcılık ve Doğa Gençlik spor Kulübünün destekleri ile 120 kişi katılmıştır.
İstiklal Yolu yürüyüş güzergahı üzerindeki mandıra sahibi Satılmış Kaya her yıl olduğu gibi bütün yürüyüşçüler ayran ikram etti.
KIYISIN KÖYÜNDE YÜRÜYÜŞ SONU VE TÖRENİ
İstiklal Yolu -2 kapısından (Eski Üçoluk Jandarma Karakolu Mevkiinden) başlayan 12. İstiklal Yürüyüşü 5 km.lik mesafedeki Kıyısın Köyünde sona erdi.
Yürüyüşe katılanların Kıyısın Köyü Kültür Etkinleri alanında toplanılmasının ardından, saygı duruşu ve İstiklâl Marşı söylendi, Aziz şehitlerimiz için Kuran Tilaveti ve dua okundu ve tören konuşmaları yapıldı.
(Açılış konuşması) Kıyısın Köyü Muhtarı Ahmet Dildar, 12 yıldır gerçekleştirilen İstiklâl Yolu Yürüyüşü ’ne bu yılki katılımın çok yüksek olmasından çok mutluyum. İnebolu’dan Ankara’ya kağnılarla mermi çekerek can veren, kan veren, evlat veren, kardeş veren, baba veren ecdadın torunları olarak İstiklâl Yolu Yürüyüşü ’nü inşallah ebediyen devam ettireceğiz.
Çankırı İstiklal Yolu Danışmanı ve İstiklâl Yolu Eğitim Kültür Turizm ve Gençlik Derneği Başkanı İsmail Çam, yürüyüş 2009 yılında ilk defa 150 kişiyle başladı. Yürüyüş etkinliği 3 yıl süren cephane sevkiyatı sonunda destansı bir zafer kazanarak Cumhuriyeti kurduk anlamında her yıl 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’ndan önce geleneksel olarak yapılmaktadır. Etkinlikler 2011 yılında Ilgaz ilçesinin katılımıyla iki güne çıkarıldı. Bütün ilçelerin, İstanbul ve Ankara’da yaşayan Çankırılıların katılımıyla, katılım her geçen yıl arttı. Bugün katılımın 1.500 civarında olduğunu tahmin ediyorum.
Tarihi İstiklal Yolu yürüyüşü ve etkinliklerinin benzerleri Türkiye’de çeşitli yerlerde “Kars Sarıkamış’ta, Afyon Kocatepe’de, Çanakkale’de, Malazgirt’te, Erzurum’da, Polatlı’da benzer etkinlikler her yıl yapılmakta. Fakat bu etkinliklerin hepsi Türkiye kapsamında yapılmakta ve katılım fazla olmakta. Onlarla kıyasladığı zaman bizim bu etkinliğimize katılım çok az. Mademki İstiklâl Yolu Milli Mücadele’nin anayolu, o zaman bu etkinliği biz de Türkiye kapsamında yapmamız lazım. İstiklâl Yolu, Kastamonu, Çankırı ve Ankara illerinden oluşmakta. Önce bu iller bir araya gelerek milli ölçekte yapmamız lazım.
Şu anda İstiklâl mücadelesinde cephene sevkinin 1920 -1922 100. yılındayız. 2020 ve 2021 yıllarında İstiklal Yolu Yürüyüşü yapılmadı. 2022 yılı 100. Yılında Türkiye genelinden katılımla 10.000 ve 1923-2023 Türkiye Cumhuriyetinin ilanın 100.000 yılında 100.000 kişinin katılımını hedeflememiz lazım.
Ilgaz Belediye Başkanı Mehmed Öztürk, Dünyayı kasıp kavuran pandemi nedeniyle istediğimiz gibi bir anma yapamadık. Yeniden bir arada olmaktan mutluluk duyduk. Onlarca fedakârlıkla vatanına sahip çıkan Yanığın Emine, Mehmet Çavuş ve daha niceleri bizim gurur kaynağımızdır. Tarihimizin en büyük destansı olaylarından birinin yaşandığı güzel toprakların istiklâl ve istikbalimiz için mücadele veren, canını ortaya koyan şanlı atalarımıza Cenab-ı Allah’tan rahmet diliyorum. Kahramanlık destanlarının sahibi Türk milletinin sermayesi cesaret ve gayrettir.
Çankırı Milletvekili Salim Çivitcioğlu, bu ulusal Kurtuluş Savaşı bu süreç sadece Çankırı ve Kastamonu’nun değil bütün Türkiye’nin bire bir kutlaması gereken bir süreçtir. Cumhuriyet Bayramı’nın 100. Yılı olan 2023’te İstiklâl Yolu Yürüyüşü ’nü Ulusal İstiklâl Yolu Yürüyüşü haline getireceğiz. Bu konuda İsmail Çam’ın düşüncelerine katılıyorum.
Ak Parti Grup Başkan Vekili ve Çankırı Milletvekili M. Emin Akbaşoğlu , “İstiklâl mücadelesinin kilit taşı olan Çankırı’nın evladı olmaktan dolayı gururluyuz, onurluyuz”
İnebolu, Kastamonu, Ilgaz, Çankırı ve Ankara hattının 1. İstiklâl mücadelesinde hem insan sevkiyatı hem de silah sevkiyatı olarak stratejik öneme haiz bir yoldur. “Kültür Bakanlığımız tarafından da bu yol tarihi İstiklâl Yolu olarak tescil edildi. Bu yol münasebetiyle 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetimizi ilan ederek Mustafa Kemal Paşa’nın öncülüğünde dedelerimizin hep beraber vermiş olduğu istiklâl mücadelesini zaferlerle taçlandırarak bağımsız bir devlet kurmayı bu yol sayesinde gerçekleştirdik. Bu yol istiklâle giden yol, bu yol bağımsızlığa, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ilelebet payidar olmasına giden yol” şeklinde konuştu.
(Son olarak kürsüye çıkan) Vali Yardımcısı Mehmet Zahid Uzun, Anadolu halkının bütün olumsuzluklara rağmen Milli Mücadele’nin kazanılmasında gösterdiği destansı mücadelesinin yeni nesillere aktarılarak milli şuurun diri tutulması amacıyla program düzenlendi. “Dünya tarihinde eşine az rastlanan kurtuluş mücadelelerinden biri olan Kurtuluş Savaşı’nda Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde yedi düvele karşı ve türlü imkânsızlıklara rağmen bütün vatan sathında destansı mücadeleler verildi. Türk halkı varını yoğunu ortaya koyarak verdiği kurtuluş mücadelesinden zaferle çıkarak yeni Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
Fedakâr Anadolu insanının İnebolu limanından alınan cephaneyi Ankara’ya 344 km. mesafedeki cepheye taşıyarak İstiklâl mücadelesinin başarıyla sonuçlanmasına çok önemli katkı sağladığını belirten Uzun “Bu gün, türlü zorluklarla kat edilen 344 km. uzunluğundaki istiklâl Yolu’nun 5 km’lik kısmını yürüyerek gösterilen fedakârlığın boyutlarını idrak edip ecdadımızla bir kez daha gurur duyduk. Hepsini rahmet ve minnetle anıyoruz. İstiklâl Yolu’nun ulusal düzeyde idrak edilebilmesi için gerekli çalışmaları yapmak üzere Vali Abdullah Ayaz’dan talimat aldıkça “2022 ve 2023 yılını kapsayacak şekilde ulusal program haline getirmek için elimizden gelen her şeyi yapacağız.
TÖREN KONUŞMALARINDAN SONRA, Keçiören Belediyesi AFTAD Seymen Ekibi ve Halk Oyunları Topluluğu’nun gösteri yaptı. Yürüyüşe 1500 kişi katıldı. Fakat Protokol için yapılan özel ahşap kameriye bölümde (masalı) ve yanındaki çadırlarda( masasız) yaklaşık 100 kişinin oturabileceği sandalye vardı. Diğer katılımcıların hepsi ayaktaydı. Yürüyüşe katılanlar tören alanına sığmamıştır. Kendilerine yer bulmakta zorlandılar. Folklor gösteri ekiplerinin etrafı ayaktaki kişiler tarafından sarıldığından diğer katılımcılar folklor gösterilerini göremedi. Yemek ikramı Tören bitiminden sonra başladı ve 1000 kişilik etli bulgur pilavı ve ayranın tamamı bitti. Sıra gelmeyen ve yemek ikramını beklemeden ayrılan 500 kişi oldu. Yürüyüşe katılan herkesin katılmaktan memnun olması, önümüzdeki yıllarda tekrar gelmesi, tanıtımını yapması, dostlarına tavsiye etmesi oldukça önemlidir. Köy muhtarının sadece üst protokolle ilgilenmesi- hizmeti esas alması ve yürüyüşe katılan herkes için alt yapı oluşturmaması dikkat çekti.
Kıyısın Köyündeki ortam ve görüntüler Çankırı İstiklal Yolu Danışmanı İsmail Çam’ın Yürüyüş başlangıcında NİÇİN YÜRÜYORUZ içeriği, (yukarıda belirtilen) Yürüyüş Motivasyon ve kiterleri ile tezat oluşturmuştur.
2009 YILINDA YAPILAN ÇANKIRI İSTİKLAL YOLU YÜRÜYÜŞÜ PROGRAMI
ÇAKÜ Rektörü Prof Dr. Ali İbrahim Savaş, Rektör yrd. Ahmet Yartaşı bazı yöneticileri, akademisyenleri öğrencileri ve bazı daire müdürlerinden oluşan 150 kişi Üçoluk Jandarma Jandarma Karakolu kalıntıları alanında toplanmıştır.
ÇAKÜ Yaren ekibi gösteri yapmıştır.
ÇAKÜ Öğrt. Gör. İsmail Çam Niçin “Yürüyoruz” ve yürüyüş programı hakkında bilgi vermiştir.
Yürüyüş organizatörü ÇAKÜ’nün Rektörü, Prof Dr. Ali İbrahim Savaş’ın protokol konuşmasından sonra yürüyüşü başlamıştır.
Önde Jandarma eskortluğunda en arkada Ambulans eşliğinde eski Doğdu Jandarma Karakoluna kadar 12 km.lik yürüyüşe geçilmiştir. ÇAKÜ’ ye ait ses aracı en önden gitmiş ve kahramanlık türküleri ile yürüyüş motivasyonu sağlamaya çalışmıştır.
5. Km. de Kıyısın köyünde 1. mola verilmiştir. Mola da Yaren ekibi kıyısın köylüler için tekrar gösteri yaptı. Yürüyüş zamanın Muhtarı İsmail Camkıran’nın köylülere un dağıtarak yaptırdığı yağlı ekmek ve üzüm suyu şerbeti ikramı ve sıcak misafirperverliği katılımcıların beğenisini kazanmıştır.
1.Moladan sonra zorlu Boruklu/Boklu Dereden geçilerek 3 km sonra yıkılmış Kıyısın Köylü Topal Ali Hanı’nın yerinde 2. Mola verilmiştir.
Yürüyüş 12. Km.deki Eski Doğdu Jandarma Karakoluna kadar devam etti. Karakol Ahlat Köyü sınırları içinde olduğundan yürüyüşçüler, Ahlat köyü muhtarı Asım Değirmenci ve grup bir köylü tarafından karşılandılar. Hatıra fotoğrafı çektirilmesinden sonra buraya Ayan Köyü istikametinden gelen otobüslere binilerek Çankırı’ya hareket edilmiştir.
1979 yılında yapılan bu ilk yürüyüşteki 12 km. lik yürüyüş daha sonra hiç yapılmamıştır. 1980 yılında Kıyısın Köyünde yapılan törenden sonra isteyenler devam etsin denilmiş; 2 yıl küçük gönüllü bir grup 12 km yürüyüşe devam etti. 1980 yılından beri yürüyüşün Kıyısın Köyünde bitirilmesi geleneksel hale geldi. 1982 yılından beri ise dağcı gruplar Kıyısın Köyü’ne uğramadan Ayan köyüne kadar yürüyüş yapmaktadır.
